Zapraszam Was na lekturę ciekawostek o tym niezwykłym zwierzęciu!

Artykuł dedykuję Zosi, mojej 12-letniej czytelniczce, która jest miłośniczką fenków.

1. Fenek pustynny (Vulpes zerda) to najmniejszy przedstawiciel rodziny psowatych. Osiąga do 1,5 kilograma wagi. Mierzy zaledwie do 40 centymetrów długości, a jego ogon stanowi dodatkowe 25 centymetrów. Uszy fenka są jednak ogromne w stosunku do reszty ciała – u tak małego zwierzątka mają aż 10 centymetrów długości.

2. Zamieszkuje tereny pustynne i półpustynne północnej Afryki oraz Półwyspu Synaj.

3. Pustynia to bardzo niegościnne miejsce do życia: nocą jest za zimno, w dzień z kolei panują mordercze upały, a o każdej porze doby wody jest zdecydowanie za mało. Na szczęście fenek jest doskonale przygotowany do życia w trudnych, pustynnych warunkach. Jasne, beżowe futro to doskonały kamuflaż na tle piasku, a dodatkowo odbija promienie słoneczne. Jest również bardzo gęste i ma podszerstek, dzięki czemu w ciągu dnia chroni przed gorącem, a w nocy izoluje od zimna. Ogromne uszy wyposażone są w gęstą sieć drobnych naczyń krwionośnych zlokalizowanych tuż pod skórą, co wspomaga skuteczne chłodzenie się zwierzęcia w trakcie upałów. Nerki fenka są przystosowane do pracy w organizmie przyjmującym ekstremalnie mało płynów. No i są jeszcze łapki. Bardzo włochate łapki, która to włochatość pełni dwie funkcje: z jednej strony pozwala fenkowi na chodzenie po parzącym od gorąca piasku, a z drugiej stabilizuje krok, dzięki czemu zwierzątko nie ślizga się na sypkich zboczach wydm.

4. Fenek oczywiście pije wodę, jeżeli ma taką okazję. Ale nie jest mu to niezbędne do przeżycia. Główne źródło wody na co dzień stanowi dla niego jednak pożywienie. Może także zlizywać rosę, która osadza się na ściankach jego nory.

5. Podstawę jego menu stanowią drobne zwierzęta: m.in. bezkręgowce, takie jak szarańczaki czy chrząszcze, ich larwy, ptaki, gady, gryzonie i inne niewielkie ssaki. Chętnie zjada również jaja. Dietę uzupełnia wartościowymi częściami roślin: owocami, korzonkami i bulwami.

6. Wielkie uszy fenka nie tylko pełnią rolę w chłodzeniu organizmu, ale sprawiają również, że zwierzę ma doskonały słuch. Potrafi usłyszeć gryzonia przemieszczającego się podziemnym korytarzem!

7. Sezon rozrodczy rozpoczyna się u fenków na początku roku. Ciąża trwa niecałe 2 miesiące, a miot składa się z 1-4 szczeniąt. Samiec jest bardzo zaangażowany w opiekę nad swoją rodziną: dba zarówno o ciężarną, a później karmiącą partnerkę, jak i o młode. Zapewnia im pożywienie oraz broni przed ewentualnym niebezpieczeństwem.

8. Fenek jest stadny. Żyje w grupach rodzinnych liczących do 10 osobników. Formuje ją dojrzała płciowo para oraz jej szczenięta z jednego lub dwóch ostatnich miotów. Starsze młode opuszczają stado i formują własne.

9. Cała rodzina żyje w podziemnej (czy też może: „podpiaskowej”?) norze, która jest bezpiecznym schronieniem przed palącym słońcem i drapieżnikami. Wbrew pozorom to całkiem spora rezydencja, bo składa się z całego kompleksu pomieszczeń i korytarzy, które stanowią dodatkowe drogi ewakuacyjne w przypadku zagrożenia. Jeżeli w bliskim sąsiedztwie żyje kilka fenkowych rodzin, ich nory mogą być połączone wspólnymi korytarzami. Szacuje się, że fenkowe domostwa mogą być rozbudowane do powierzchni nawet 120 metrów kwadratowych.

10. Jeżeli zdarzy się, że upał zaskoczy fenka z dala od rodzinnej nory, nic straconego. Świetnie radzi sobie z kopaniem w piasku, więc ekspresowo zorganizuje sobie nową, tymczasową miejscówkę.

11. Fenek prowadzi nocny tryb życia z dwóch powodów. Po pierwsze: łatwiej mu przetrwać nocny chłód niż upał dnia, więc to nocą jest znacznie bardziej aktywny, a dnie spędza w norze rodzinnej albo świeżo wykopanej kryjówce. Po drugie: w ciągu dnia ostrzy sobie na niego zęby więcej drapieżników.

12. Bo, chociaż sam jest drapieżnikiem, to, ze względu na swoje skromne rozmiary, może stać się ofiarą innych, większych od siebie drapieżników, takich jak hiena pręgowana czy karakal stepowy. Na nieuważnego fenka, zwłaszcza młodego, czyhają również drapieżne ptaki, w tym puchacz pustynny. Z tego powodu fenek to zwierzę bardzo czujne i płochliwe.

13. Fenek to gaduła, a w swoim repertuarze ma wiele różnych dźwięków, których używa do porozumiewania się z innymi przedstawicielami gatunku. Wśród nich są rozmaite skrzeki, piski, szczekanie, gwizdy, a nawet mruczenie przypominające to, które wydają z siebie koty.

Znaliście wszystkie te informacje? A może jakąś jeszcze powinnam tu dopisać?

Autorzy fotografii:
Rethinktwice, nicoxuuhh, DominikRh / Pixabay