Już nigdy się nie pomylicie w odróżnianiu tych gatunków ptaków!
Ptaki krukowate w Polsce są bardzo powszechne i wiele z nich bez problemu możemy spotkać nawet w miejskich parkach i na osiedlach. Doskonale przystosowały się do życia w mieście, z pewnością za sprawą swojej nieprzeciętnej inteligencji i sprytowi. Mimo tego, że są widywane na co dzień, wciąż wiele osób myli poszczególne gatunki i tak gawron staje się wroną, a wrona na przykład kawką. Z tego powodu przygotowałam dla Was zestawienie polskich ptaków krukowatych, abyście już nigdy nie mieli wątpliwości, który gatunek widzicie!
Ptaki krukowate w Polsce
Sroka (Pica pica)
Charakterystyczny, czarno-biały ptak z długim ogonem. Chętnie osiedla się w miastach, coraz rzadziej na wsiach, chociaż ludzi wciąż trzyma na dystans. Jest wszystkożerna. Zjada niemal wszystkie drobne zwierzęta, takie jak owady, pająki, płazy, jaszczurki, myszy i szczury, a nawet plądruje gniazda innych ptaków, z których wyjada jaja i pisklęta. Na wsiach zdarza jej się polować na młode kurczaki. Z drugiej strony nie stroni od pokarmów roślinnych, na przykład ziaren i owoców. Na terenach miejskich nie pogardzi również odpadkami ze śmietników.
Sroka jest objęta w Polsce częściową ochroną gatunkową.
Sójka (Garrulus glandarius)
Zdziwieni? Taka ładniutka, kolorowa sójka, a tak bardzo krukowata! Ma brązowo-rude ciało z czarnymi i białymi plamkami. Jej cechą charakterystyczną są jaskrawo niebieskie brzegi skrzydeł z czarnymi prążkami, dzięki którym nie pomylimy sójki z żadnym innym ptakiem.
Sójka mniej chętnie zamieszkuje miasta, jeżeli już, to raczej ogrody i parki na przedmieściach. Bardzo lubi lasy liściaste. Tak, jak sroka, jest wszystkożerna, ale z przewagą pokarmu roślinnego. Mięsny dominuje w okresie karmienia piskląt, najczęściej jako obiad dla nich. Jesienią gromadzi zapasy w postaci orzechów i żołędzi. Często o nich zapomina i niechcący przyczynia się do wyrastania nowych dębów.
Sójka w Polsce podlega ścisłej ochronie gatunkowej.
Kawka (Corvus monedula)
Czarno-szary ptak, którego dolne pół jest raczej czarne, a górne pół raczej szare. I wszystko jasne, prawda? 😉 Na szarej głowie ma charakterystyczną, czarną czapeczkę. Kawka jest towarzyska i trzyma się w niewielkich stadach, z którymi buduje gniazda po sąsiedzku. W zimie może łączyć się w większe stada także z gawronami.
Również jest wszystkożerna, w okresie lęgowym skupia się na bezkręgowcach i niewielkich kręgowcach, poza nim dominuje w jej diecie pokarm roślinny. I jadalne odpadki z koszy na śmieci, jako że kawka doskonale przystosowała się do życia w miastach. Zamieszkuje parki i ich okolice, lubi starą zabudowę kamieniczną, w której wyszukuje sobie miejsca do założenia gniazda.
Kawka w Polsce znajduje się pod ścisłą ochroną gatunkową.
Wrona siwa (Corvus corone)
Z wyglądu może trochę przypominać „pobrudzoną” srokę, bo to, co u sroki jest białe, u wrony siwej jest… siwe. Ma czarne skrzydła, głowę z szyją oraz ogon. Reszta ciała pozostaje szara. Wrony chętnie dołączają do stad kawek i gawronów, często można zobaczyć grupy tych gatunków razem. Kiedyś była ptakiem raczej wędrownym, obecnie coraz więcej osobników prowadzi osiadły tryb życia.
Zamieszkuje parki dużych miast, a poza terenem zurbanizowanym obrzeża lasów, doliny rzek, skupiska drzew na polach i górzyste południe kraju. Również wszystkożerna, ale z przewagą pokarmu zwierzęcego. Je bezkręgowce, gryzonie, wraz z towarzyszami potrafi polować na inne ptaki, a zdarza jej się zjadać nawet pisklęta innych wron. Odpadkami również nie pogardzi.
Wrona siwa objęta jest w Polsce ochroną częściową.
Gawron (Corvus frugilegus)
Jest cały czarny, chociaż pióra pod słońce mają granatowy poblask. Dziób gawrona jest jasny, z ciemniejszą końcówką. Gawron jest stadny, toleruje towarzystwo innych gatunków krukowatych. To ptak migrujący, na zimę większość naszej populacji odlatuje na południe i zachód Europy. Na jej miejsce przylatują do nas gawrony z północy, które właśnie w Polsce spędzają zimowe miesiące. Dobrze czują się w miastach, a z parków, które zajmują, skutecznie wypłaszają inne, mniejsze gatunki ptaków.
Gawron je wszystko, zarówno pokarm roślinny, jak i zwierzęcy, ale ten pierwszy zdecydowanie dominuje w jego diecie. Wydziubuje sobie z ziemi, co mu pasuje, a to nasionka, a to kiełki, dlatego duże kolonie często można spotkać na polach uprawnych. W terenie miejskim idzie na łatwiznę i wybiera resztki ze śmietnika.
W Polsce gawron jest ptakiem ściśle chronionym.
Kruk (Corvus corax)
Największy polski ptak z rodziny krukowatych. W przeciwieństwie do pozostałych, wcześniej wymienionych gatunków, kruk rzadko występuje w Polsce. Jest cały czarny z lekko fioletowym połyskiem i ma czarny dziób z charakterystycznym paskiem piór na niego nachodzącym. Prowadzi osiadły tryb życia i możemy go spotkać cały rok, ale nie tak łatwo go zobaczyć, jak wronę czy kawkę. W Polsce rzadko wprowadza się w bezpośrednie sąsiedztwo człowieka, a jeśli już, to raczej w okolice wsi otoczonych polami i lasami, aniżeli miast. W innych krajach, kiedy jeszcze mniej dbało się o czystość ulic, chętnie wprowadzał się do dużych miast w poszukiwaniu łatwo dostępnych odpadków.
Jest wszystkożerny, ale skupia się na pokarmie zwierzęcym: chętnie jada padlinę, poluje na mniejsze ptaki, gryzonie, gady i płazy, dopiero w dalszej kolejności wybiera bezkręgowce. Rośliny to dla niego ostateczność.
Kruk jest w Polsce objęty ochroną częściową.
To najlepiej kojarzone (przynajmniej z nazwy) polskie gatunki ptaków z rodziny krukowatych. Poza nimi w Polsce można spotkać jeszcze cztery inne ptaki: orzechówkę, która wygląda jak sroka-dalmatyńczyk, sójkę syberyjską, która w odróżnieniu od „zwykłej” sójki jest ubarwiona tylko w odcieniach brązu, wieszczka, który wygląda jak przerośnięty kos i czarnowrona (podgatunek wrony siwej). Ten ostatni do złudzenia przypomina gawrona, ale możemy go rozpoznać po tym, że jego czarne pióra są jakby matowe, nie opalizuje tak, jak gawron i ma częściowo zarośnięty piórami dziób. Ale te gatunki zostawię na inną okazję.
Tymczasem mam nadzieję, że od dzisiaj już nikt nie będzie miał trudności w odróżnieniu sześciu najbardziej znanych polskich gatunków krukowatych!
Autorzy fotografii:
Alexas_Fotos / Pixabay
ccc1300ccc / Pixabay
Oldiefan / Pixabay
Elsemargriet / Pixabay
betexion / Pixabay
Andreas Trepte, CC BY-SA 2.5 / Wikimedia Commons
Capri23auto / Pixabay
